كانتينر چيست ؟

کانتینر اصولا یک کانتینر به معنای یک ظرف اعم از یک جعبه، کیسه، سبد یا سایر چیزها است که می‌تواند کالاها یا بسته  های کالا را برای اهداف یکسانی نگاهداری کند. البته به محض اینکه این واژه در این مقوله جدید حمل و نقل دریایی و حمل و نقل چند نوعه به کار رفت، استاندارد کردن تعریف آن اجتناب ناپذیر شد. بدین ترتیب شکل، اندازه و ویژگی‌های مادی کانتینرها به صورت استاندارد در آمد.

کمیسیون اقتصادی سازمان ملل متحد اروپا (The United Nations Economics Commission for Europe) کانتینرها را بعنوان یک قلم از تجهیزات حمل و نقل با خصوصیات ذیل تعریف می‌کند :

دارای استحکام کافی بمنظور استفاده مجدد
طراحی شده برای سهولت حمل و نقل کالا با یک یا چند وسیله بدون نیاز به بارگیری مجدد
مجهز به وسیله‌ای فلزی که جابجایی آسان را خصوصا از یک وسیله حمل به وسیله حمل دیگر اجازه دهد
سهولت در تخلیه یا پرکردن آن به سبب طراحی خاصی که دارد
طراحی آن برای 1 متر مکعب (35.3 فوت مکعب) یا بیشتر بوده و تمامی لوازمات و تجهیزات معمول یک کانتینر را دارا باشد.
انواع مختلفی از کانتینرها دارای این مشخصات هستند. بسیاری از آنها دارای خصوصیات دیگری نیز هستند و برای پاسخگویی به نیازهای ویژه کالاهایی که حمل می‌شوند طراحی شده‌اند. برخی محموله‌های فاسد شدنی نیاز به سیستم خنک‌سازی دارند. بعضی دیگر ممکن است نیاز به یک دمای معین و ثابت داشته باشند. شکل، اندازه، ساختمان مادی یا سایر خصوصیات فیزیکی  یک محموله می‌تواند یک کانتینر با طراحی خاص را طلب کند. برای پاسخگویی به نیازهای ویژه سیستم طراحی و ساخت کانتینرها دائما در حال بهبود و بهسازی است. برخی از انواع کانتینرها که امروزه از آنها استفاده می‌شود در جدول زیر آورده شده‌اند .

کانتینرهای برای مقاصد عمومی
برای بار خشک متفرقه
یخچالدار
میوه، گوشت، ماهی، سبزیجات، داروها و...
عایق‌دار
برخی از انواع مرکبات و سبزیجات و ...
تهویه دار
برخی از انواع مرکبات و سبزیجات و ...
کانتینرهای برای مقاصد ویژه
فله بر
حبوبات، کودها، مواد شیمیایی و... (دو دریچه در بالا برای بارگیری و یک دریچه در پایین برای تخلیه دارد)
مخزنی
برای بار مایع
سرباز
بارگیری آسان ماشین‌آلات، الوار و ...
دورباز
بارگیری آسان با بالابر چنگک دار
متفرقه
اتومبیل‌ها، احشام و ...
در میان انواع مختلف کانتینرها ، کانتینر ویژه حمل کالاهای متفرقه بارزترین آن‌هاست و درصد بالایی از کانتینرهای مورد استفاده را به خود تخصیص می‌دهد. این کانتینرها از آهن، آلومینیوم و پلاستیک فایبرگلاس فشرده ساخته می‌شوند.

اکثریت کانتینرهای مورد استفاده مطابق مشخصاتی که سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) از لحاظ اندازه، معیارهای مواد، خصوصیات فیزیکی، حداکثر وزن ناخالص، حداقل اندازه‌های داخلی، حداقل اندازه‌های درب ورودی و ... تعیین کرده ، ساخته شده‌اند. بیشتر کانتینرها در دو اندازه استاندارد هستند که از آنها معمولا به عنوان کانتینرهای 20 فوتی و 40 فوتی یاد می‌شود. این اندازه‌ها اندکی نادرست است. چراکه اندازه استاندارد ISO برای کانتینرهای 20 فوتی واقعا به طول 19 فوت و 10.5 اینچ است. به علاوه این دو نوع کانتینر از لحاظ ارتفاع به دو نوع تقسیم می‌شوند که در جدول نشان داده شده است. كانتينر حمل با کانتینر مزایای زیادی داره که به برخی اونا اشاره میکنم:
پیشرفت تکنولوژی در زمینه حمل و نقل باعث شده تا متصدیان حمل و نقل تمام سعی و کوشش خود شان را بکار ببرند تا محمولات سریعتر و سالمتر به مقصد برسد.یکی از این پدیده ها که باعث تسهیل حمل و نقل بین المللی می گردد حمل کالا بوسیله کانتینر( Container)است.

استفاده از کانتینر با اینکه از اواسط دهه ۱۹۶۰ رایج شد ولی کانتینرهای استاندارد از سال ۱۹۶۵ به بعد وارد بازار حمل و نقل شد و مورد استفاده قرار گرفت و باعث شد تا هزینه های حمل و نقل و بسته بندی کاهش پیدا کند.

مزایای حمل با کانتینر

۱- کاهش خسارت ناشی از شکستگی ٬ خراب شدن یا سرقت مورد بیمه

۲- کاهش هزینه های بسته بندی ٬ تخلیه و بارگیری کالای مورد بیمه

۳- حمل یکجای مورد بیمه در کانتینر با توجه به ظرفیت آن

۴- حمل با کانتینر امکان تحویل کالا را از محل تولید به مصرف ممکن میسازد (Door to Door)

۵- حمل با کانتینر سرعت کار بار گیری و تخلیه را افزایش می دهد.

مزایای یکپارچه سازی کالا در حمل با کانتینر

۱- حذف جابجایی سنتی کالا از سیستم حمل و نقل

۲- حداکثر بهره گیری از فضای مفید وسایل حمل

۳- تسهیل در آماده سازی کشتی برای عملیات بارگیری و تخلیه

۴- ممانعت از بارگیری اضافی(Over storage) در وسیله حمل

۵- ایجاد ایمنی و تعادل بهتر و سریعتر در کشتی

۶- کاهش مبادله اسناد مربوط به کالا که باعث وقفه و معطلی در عملیات بارگیری و تخلیه می گردد.

اصولا سیستم حمل و نقل بین المللی کلیه این کوششها و مساعی را بدین جهت مبذول می دارد که بتواند از سرمایه گذاری های انجام شده در این سیستم بهترین بهره برداری را بنماید.

بسیاری از کارشناسان سیستم حمل و نقل براین عقیده اند که پیدایش کانتینر در واقع همان انقلاب تکنو لوژیکی در صنعت حمل و نقل بوده است.(( اگر فرض کنیم حمل کالا بوسیله کانتینر اتفاق افتاده و تمام شده باشد ٬ توسعه آن هنوز ادامه دارد و در دهه آینده با سرعت زیادتری شکل تکمیلی خود را طی خواهد کرد و مسیر های جایگزینی ٬ تغییر در توازن کالا های وارده و صادره و نوع تکنو لوژی و عملیات مورد بهره برداری از جمله عواملی است که ریسک سر مایه گذاری این سیستم را بالا می برد.در مورد کشور خودمان نخست باید بررسی کرد که چند درصد از مبادلات بین المللی ایران را کالاهای قابل حمل با کانتینر تشکیل می دهد و سهم فعلی مبادله کالا با کانتینر چه فاصله اییبا این درصد از مبادلات دارد؟ جالب است بدانیم که کانتینر بعنوان محفظه ٬ متعلق به خط کشتیرانی است یا خط کشتیرانی آن را از مالکش اجاره کرده است. باید در هر مسیر تجاری محاسبه شود که تعداد دفعاتی که کانتینر از مبداء اولیه پر شده و پس از تخلیه در مقصد نهایی٬ به مبداء اولیه باز می گردد چند بار در سال است.))

انواع کانتینر

همانطور که قبلا اشاره کردم٬ کانتینر ها از بدو پیدایش خود ٬ یعنی حدود نیم قرن قبل تاکنون تحولات ساختاری فراوانی را پشت سر گذاشتن کانتینرها ابتدا از چوب ساخته می شدن که هنوز نوع چوبی آن وجود دارد. امروزه اغلب کانتینرها از آهن ساخته شده اند. کانتینر هایی که از فایبر گلاس ساخته شده وجود دارد که ضمن مقاوم بودن بسیار سبک و

جابجایی آن ساده تر است.در سالهای اخیر کانتینر هایی از جنس آلومینیوم به بازار عرضه شده که بسیار مقاوم و سبک است.کانتینر های یخچالی دارای اسکلت دوجداره هستند و به همین دلیل درجه حرارت را ثابت نگه می دارند و بدین طریق از فساد محصولات و مواد غذایی جلوگیری می شود.تولید و ساخت کانتینر ها ضمن اینکه از استانداردهای بین المللی تابعیت می کند باید براساس معیارهای سازمان بین المللی استاندارد باشد.کانتینر ها را می توان از نقطه نظر ابعاد ٬ وزن٬ اندازه به شرح زیر طبقه بندی نمود:

کانتينرسیار پخت نان
شركت كارراد كاروان
درمدلهای :نانوایی سیار، کانکس نانوایی و ريموک صحرای (خبازخانه) سيار در ابعاد مختلف با توجه به نوع سفارش در شرکت صنایع پخت مشهد طراحي و ساخته مي شود. تجهيز اين کانتينرها مي تواند به صورت نانوايي و يا آشپزخانه سيار باشد و در مواقع بحران و يا در محل هايي که امکان ايجاد يک نانوايي و آشپزخانه دائم وجود ندارد کاربرد فراوان دارد.

ساختمان کانتينر:
بدنه و سقف کانتينر ها از جنس ساندويچ پانل فولادي داراي عايق پلي ارتان مي باشد که سقف و کف آن با روکش مخصوص پوشيده مي شود. کفي آن مي تواند به صورت ترافيکي ترمزدار و يا استاندارد ترمزدار (بالني يا فنري ) از جنس ورق 3 ميل فولادي باشد.

تجهيزات داخل کانتينر:
این تجهیزات بر اساس نياز مشتری و امکانات موجود قابل سفارش مي باشد. به طوري که مي توان علاوه بر امکان پخت نان يا غذا تمام تجهيزات لازم جهت اسکان و استقرار کارگران را فراهم نمود.

تجهيزات و امکانات جانبي کانتينر سیار پخت نان
ژنراتور برق، کولر گازي سرد و گرم، آبگرمکن برقي، تلويزيون، يخچال، تانکر گازوئيل، تانکر آب استيل داراي محافظ گرما و سرما و ضربه، پمپ انتقال گازوئيل و آب، روشنايي کم مصرف، لوله کشي آب و گازوئيل از جنس لوله سفيد مقاوم در مقابل انبساط و انقباض با عايق فوم، اتاق استراحت با 2 تخت، ميز نهار خوري تاشو ، حمام، توالت، جعبه کمک هاي اوليه و کپسول آتش نشاني